Doanh nhân có thể học hỏi gì từ nhà báo?

[Admin]

Nhà báo có thể kinh doanh được không? Bạn hãy tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé.

 Trước sự nghiệp âm nhạc, sản xuất máy bay và tàu vũ trụ, thì công việc kinh doanh đầu tiên của Richard Branson là một tờ tạp chí do ông làm tổng biên tập.  

Trước khi ra mắt công ty thời trang trị giá 2,5 tỷ đô la, người sáng lập nên hãng thời trang Banana Republic cũng là một nhà báo. Mel Ziegler là phóng viên của tờ San Francisco Chronicle, nơi vợ ông (cũng là người đồng sáng lập) là người vẽ minh họa.

Khi phát hiện thấy kỹ năng kinh doanh và kỹ năng của người làm báo có nhiều điểm trùng khớp, nhiều người đã chuyển hướng sang làm doanh nhân.

Trường báo chí Columbia do Joseph Pulitzer sáng lập vào năm 1912 đã liệt kê 40 công ty khởi nghiệp do các sinh viên của trường mở ra trong 5 năm vừa qua, trong đó bao gồm các công ty như AllThingsD, Spot.us (từ trang tin tức cho tới Kickstarter) và Vayable. Trường đại học New York cũng có cả một chương trình học chuyên về doanh nhân nhà báo và đã truyền cảm hứng để các trường khác mở ra các chương trình tương tự.

Jeremy Caplan, Giám đốc học vụ của CUNY- trung tâm đào tạo nhà báo doanh nhân cho biết: "Các nhà báo trau dồi những kỹ năng đưa tin có ích lợi to lớn đối với việc kinh doanh.  Họ có kỹ năng quan sát nhạy bén, đây là kỹ năng vô cùng quan trọng khi bạn đang đội chiếc mũ mang tên “công ty khởi sự” và xác định những vấn đề tiềm tàng cần giải quyết”.

Tôi đã áp dụng những gì được đào tạo về nghề báo để điều hành công ty khởi nghiệp và cảm thấy rất hài lòng. Trước khi trở thành một nhà báo, các sáng kiến của tôi thường chết yểu vì những giả định sai và thiếu sự vững chắc. Kỹ năng tìm kiếm thông tin về nhân chứng của một vụ giết người hay gọi cho những nhân vật nổi tiếng để phỏng vấn về những kỹ năng cơ bản đều có thể áp dụng cho việc xây dựng một doanh nghiệp.

Dưới đây là những kỹ năng các doanh nhân nên học tập từ các nhà báo:

1. Đặt ra những câu hỏi tốt

Các nhà báo biết nghệ thuật đặt những câu hỏi ngắn gọn để người được hỏi chia sẻ dông dài.

Một phóng viên tốt sẽ không đặt ra những câu hỏi dẫn dắt. Cô ấy cũng sẽ không đặt câu hỏi có/không trừ khi cô thực sự muốn một câu trả lời ngắn gọn. Cô sẽ không đặt ra một câu hỏi và vụng về đưa ra một loạt những phương án trả lời vì cô không biết cách ngừng lại.

Doanh nhân luôn làm như vậy.

Kỹ năng đặt câu hỏi tốt rất cần thiết trong việc thu được giá trị từ những cố vấn doanh nghiệp, tập hợp những ý kiến phản hồi có thể hành động được từ khách hàng, giải quyết những thắc mắc từ các khách hàng tiềm năng và lựa chọn các nhà đầu tư và nhân viên tốt. Trong những ngày đầu của một công ty, mọi quyết định đều rất quan trọng. Thông tin đúng đồng nghĩa với sự khác biệt giữa một ngày bình thường hay một ngày đặc biệt của một công ty.

Caplan cho rằng: “Đặt những câu hỏi nhằmm phát hiện ra sự thật lafraats quan trọng với bất cứ ai muốn thành công với một công ty khởi sự, vì bạn phải có được thông tin mình cần ngay cả khi những người khác lưỡng lự về việc cung cấp nó cho bạn. Các câu hỏi sắc bén cũng giúp bạn vượt qua cột mốc mà những người khác thất bại bằng cách looira những vấn đề còn ẩn sau lớp bề mặt”.

2.  Kể một câu chuyện hay

Giành được các khách hàng, các nhà đầu tư và công chúng hay không đều phụ thuộc vào nghệ thuật kể chuyện.

Các nhà báo có thể tạo ra được một câu chuyện hấp dẫn có đủ phần mở đầu, thân bài và kết luận. Họ có thể miêu tả sinh động một vở kịch. Họ biết cách đưa ra những cơ sở lập luận quan trọng nhất trước tiên để lôi kéo sự chú ý và chắc chắn mọi người đều ra về với những thông tin nổi bật nếu họ theo dõi từ đầu.

Câu thần chú của giới báo chí là “đưa ra chứ không kể". Điều này thường có nghĩa là kể một câu chuyện thông qua câu nói của một chuyên gia hay nhân chứng.  Trong kinh doanh, hãy để khách hàng kể câu chuyện về một vấn đề của doanh nghiệp và các giải pháp sẽ có được sự tin tưởng rộng rãi.

Công ty giáo dục mới khởi sự Coursekit có trụ sở tại thành phố New York  do Joe Cohen, Dan Getelman và Jim Grandpre (những người trẻ chưa đủ độ tuổi uống rượu) sáng lập nên. Họ đã huy động được 6 triệu đô la ngay sau khi sản phẩm mới ra mắt được 6 tháng.

Lý do là: Cohen biết cách kể những câu chuyện lớn. Khi chào hàng, anh không nói rằng: "Chúng tôi đang xây dựng một phần mềm về giáo dục”, mà nói rằng: "Chúng tôi đang xây dựng một mạng Facebook về giáo dục”. Các nhà đầu tư đã trao cho anh cơ hội tỷ đô.

Coursekit đã để khách hàng đảm nhiệm phần nói. Có một slide cho thấy những lời nhận xét đầy giận dữ của những người dùng sản phẩm của Blackboard - đối thủ chính của Coursekit như: "Blackboard lừa đảo" và "Blackboard chết tiệt." Slide tiếp theo là những lời phản hồi tích cực trên mạng Twitter dành cho Coursekit.

3.  Đối chiếu với thực tế

Khi một phóng viên đưa một câu chuyện cho biên tập viên của một tờ tạp chí, thì một đội quân thực tập sinh bắt đầu vào việc. Những người cần phỏng vấn sẽ được liên hệ để kiểm định lại thông tin, các nguồn tin được kiểm tra lại hai lần, thậm chí là ba lần. Không một cây viết nào dám liều với uy tín của một ấn phẩm. Những thông tin sai sẽ bị loại bỏ trước khi đưa vào in ấn.  

Cũng như vậy, các doanh nhân tốt sẽ trung thực với những dữ liệu ngay trước mặt họ. Họ không bịa ra các tình thế kinh doanh (cũng giống như các phóng viên không bịa ra các câu chuyện). Nếu làm như vậy, các công ty của họ sẽ phá sản. Enron, Jayson Blair là những công ty bị loại bởi tất cả những lý do trên.

Có quá nhiều các công ty khởi sự thất bại vì các nhà sáng lập đã từ chối xem xét những cơ sở thực trế ngay trước mặt họ hoặc đã không kiểm tra lại thực tế những giả định mà công việc kinh doanh của họ đang dựa vào. Dù đây là việc khó khăn, nhưng các phóng viên đều quá quen với những câu chuyện chết người nhưng lại có kết quả không được như mong đợi. Các doanh nhân có thể xử lý một cách khách quan các ý tưởng của mình sẽ lãng phí ít nguồn lực hơn.

Caplan cho rằng: “Các nhà báo đã ngày càng quen với cách làm việc đầu tắt mặt tối với các dự án tin bài có thể/không thể có kết quả tốt, vì vậy họ đã chuẩn bị tốt cho những thăng trầm của sự nghiệp của một doanh nhân”.

4.  Cư xử khéo léo với những người “khó chơi”

Sarah Lacy, phụ trách một chuyên mục trên báo BusinessWeek  và TechCrunch đãlập nên công ty đưa tin PandoDaily, cho rằng: “học cách sống chung với những người có cá tính mạnh” là một kỹ năng cô đã đem từ nghề báo vào nghề kinh doanh. Cô nói thêm: “Nhiều thách thức của doanh nhân bắt nguồn từ những khó khăn khi làm việc với mọi người”.

Các cây bút luôn phải xử lý những lời từ chối: các nguồn tin không muốn chia sẻ, các biên tập viên từ chối bài, các nhà xuất bản quẳng bản thảo vào đống giấy lộn.

Những doanh nhân tốt sẽ tôi luyện bản thân chống lại những lời từ chối không thể tránh khỏi từ phía khách hàng, đối tác và các nhà đầu tư và mọi thứ khác. Khả năng bước qua những lời từ chối và  kiên định là phẩm chất chung của những người làm hai nghề này.

5.  Giảm mọi thứ xuống còn một nửa

Các trường báo dạy các phóng viên phải tự biên tập. Một vị giáo sư của tôi đã từng nói: “Giảm độ dài câu chuyện của anh xuống còn một nửa thôi”.

 Lean Startup movement cũng dạy các doanh nhân điều này. Ý tường về “một sản phẩm khả thi ở mức tối thiểu” là xây dựng những ý tưởng càng gọn nhẹ càng tốt rồi đem nó ra thử nghiệm. Chỉ tập trung vào những khía cạnh trọng yếu, bỏ đi những màu mè, joa lá là chía khóa làm nên thành công của các công ty khởi sự và các cây bút.

Caplan cho biết: “Các nhà báo đều quen với việc bỏ đi những biệt ngữ, phát hiện những điểm chính và bỏ đi các chi tiết rườm rà. Đây là biệt tài cần có khi bạn cháo bán ý tưởng và thương thảo với các đối tác”.

Các yếu tố tạo nên sự sáng tạo và khả năng kinh doanh – cũng như làm báo giỏi- là thích tranh luận và luôn khao khát. Cả doanh nhân và nhà báo đều làm việc chăm chỉ, không sợ theo đuổi ý tưởng và mạo hiểm.

Lacy cho rằng:  “Là một nhà báo có nghĩa là bạn phải có thể làm việc một cách tự giác và cá nhân. Bạn mang theo hộp dụng cụ và tự tác nghiệp một mình. Doanh nhân cũng vậy”.

(Dịch từ Fastcompany)